وی، حسین :: هم‌خوانی

۳۶ مطلب با موضوع «وی، حسین» ثبت شده است

قدیم‌ترها، یکی نوشته بود چه حرصش می‌گیرد از دست مادرش. خودش مقیم اروپا بود - پاریس و برلین و فلورانس - مادرش تخته‌بند همان شیراز. بعد می‌آمده خانه، می‌دیده تلفنش صد و چهل و سه بار زنگ خورده مثلن. پیغام‌گیرش هفتاد و هشت تا صدای مادر دارد که از «کجایی، اگر خونه هستی جواب بده» شروع شده و به گریه و زاری و نفرین و التماس کشیده که «چه بلایی سرت اومده آخه». نوشته بود حرصش می‌گیرد از این که مگر هر شب و هر روز و هر لحظه در آن دیار غربت، ممکن نیست یک بلایی سرش آمده باشد که مادرش و پدرش و خانواده‌اش یک هفته طول بکشد حتی باخبر شوند؟ مگر هر بار که می‌رود به خیابان یا سفر، می‌زند به کوه و دشت و بیابان - این‌جور بود زندگی‌اش - جای نگرانی ندارد؟ پس چه دلیلی دارد مادرش یک شب خاص - که این لابد رفته تیاتر یا کنسرت یا میهمانی - یکهو نگرانش شود و صد بار آن شماره کذایی را بگیرد و دلش شور بزند؟

بعد من نشستم فکر کردم. به همه‌ی آن لحظه‌هایی که محبوب‌مان را راهی می‌کنیم مثلن، و می‌گوییم «رسیدی، زنگ بزن.» و راست‌راستی می‌نشینیم گوش به زنگ. که پشت فرمان یا توی تاکسی آیا سالم می‌رسد به خانه؟ حالا چندهزار بار این مسیر را رفته ها؛ پیش از آن که ما بوده باشیم و «ما» بوده باشیم. خانه همان‌جاست و خیابان‌ها همان‌ها و تاکسی همان مسیر همیشگی را می‌رود و محبوب ما هم همان آدمی است که وقتی ما نبودیم هم راه خانه‌اش را می‌رفته و می‌رسیده بدون آن که ما نگرانش باشیم و گفته باشیم «رسیدی، زنگ بزن» و راست‌راستی نشسته باشیم خیره به تلفن. که کی بنویسد «رسیدم، شب بخیر» و شب ما به خیر بگذرد. ما هم همانی هستیم که چندهزار شب پیش از این را سر به بالین می‌گذاشتیم بدون این که نگران باشیم کسی جایی از شهر آیا به مقصدش می‌رسد یا نه. چیست پس این دل‌شوره‌ای که هست و راست هم هست؛ اما دلیل ندارد؟

بعد دیدم عقلم قد نمی‌دهد؛ به خودم گفتم لابد عاشقانه‌ترین نگران شدن‌های دنیا، بی‌دلیل‌ترین‌هاشان هستند.

ناموس وطن؟؟

Hosein Vi

December 30, 2014 at 11:40am ·

همه واکنش‌هاى موافق و مخالف درباره گل‌شیفته به کنار، این یکى - که متاسفانه شایع‌ترینش هم هست - که به خاطر ایرانى بودنش باید چنین مى‌کرده یا نباید چنان، یا آبروى ایران و ایرانى را برده یا ناموس وطن، ناموس اسلام، ناموس پاک آریایى را به باد داده - انگار زنان ایرانى یک بدن دارند که اگر یکى‌شان برهنه شد همه لخت شده‌اند! - این یکى را از کجا درآورده‌ایم؟!

گل‌شیفته

گلشیفته...

... مپرس!

حسین وحدانی

(صفر)

اگر سردبیر محترم قبول می‌کرد، و اگر از سوی خواننده محترم حمل بر بی‌ادبی و کم‌فروشی نمی‌شد، حالا به جای این یادداشتی که می‌خوانید، یک صفحه سفید چاپ شده بود.

(یک)

- عکس جدید گلشیفته رو دیدی؟

«نه، ندیده‌ام؛ و نمی‌خواهم که ببینم.» باور کنید این پاسخ، تنها راه رستگاری بنده و شما و جامعه امروز ماست. جامعه‌ای که در کمین بداخلاقی نشسته، تا با بداخلاقی دیگری بدان بتازد. جامعه‌ای که یک معجون نوچ و چسبناک از ظواهر شرعیات و اخلاقیات با خودزیاد‌بینی نژادی و خودکم‌بینی فرهنگی را در هم آمیخته و مثل کودکی که بستنی قیفی‌اش خیلی وقت است آب شده و روی دست و بالش شُره کرده، هر جا که می‌رسد دست می‌کشد و این معجون لزج را می‌مالد و نوچی و کثافتش را به همه جا می‌چسباند.

(دو)

دختر بازیگری از ایران پا بیرون گذاشته و از شش‌وهشت وطن دل بریده و به سیاق «آن دیگران» عکس برهنه خود را بر کوی و برزن منتشر می‌کند. در این حکایت البته یک معصیت است و حساب آن هم بی‌شک در جریده کرام‌الکاتبین، ثبت و ضبط. اما نگاه کنید به توفان معاصی ما که انگار فقط منتظر یک اشاره از آسمان است! اگر نمایش تن و موی برهنه به نامحرم در شرع حرام است ـ که هست ـ تماشای آن هم حرام است. انتشارش هم حرام است. گرم‌کردن بازارش هم حرام است. «هل من ناظر» طلبیدنش هم حرام است. تهمت و افترای اضافه‌زدنش هم حرام است. گناه کسی را به گردن دیگری انداختنش هم حرام است. سلب آبرو از پدر و مادرش هم حرام است و طرفه آنکه این حرمت نه فقط در قاموس شارع مقدس، که در کتیبه کورش کبیر هم آمده که «هرکس مسوول اعمال خود است و هیچ‌کس را نباید به سبب تقصیری که یکی از خویشاوندانش کرده مجازات کرد.» و طرفه‌تر آن‌که ما آن یک معصیت را می‌بینیم و این ده و صد و هزار معصیت را نمی‌بینیم و مدام دم از شرع و اخلاق و نژاد آریایی می‌زنیم.

(سه)

تا همین جای این نوشته، اگر کسی تیغ زبان آخته و رگ غیرت برآورده و خون پاک ایرانی‌اش به جوش آمده که ام‌المعاصی فلان بازیگر است که چنین کرده و چنان کرده و گناه اینها همه بر گردن و گرده‌ اوست که چنین تقصیر کرده؛ اجازه بدهید قصه آن دخترک دیگر بازیگر را به یادش بیاورم که همین جماعت دوروبرتان را نگاه نکنید، همین من و شماـ فیلم خصوصی‌اش را دست‌به‌دست چرخاندند و سی‌دی‌اش را در میادین شهر فروختند و نچ‌نچ‌کنان به تماشا نشستند و آبرویش را بردند و از وطن آواره‌اش کردند. این یکی بی‌تقصیر!

(چهار)

جامعه‌ای که از نظر اخلاقی سالم و از نظر تربیتی رشدیافته باشد، جامعه‌ای نیست که هیچ ناهنجاری و بداخلاقی در آن اتفاق نیفتد. در این روزگار تعامل و تبادل و تداخل فرهنگی ـ که کم‌کم مرزهای شرق و غرب کم‌رنگ می‌شوند و جوان امریکایی سر از عرفان بودایی درمی‌آورد و موبور اروپایی زیر پرچم داعش به خیال خودش جهاد می‌کند و دشداشه‌پوش نفتی بر سر نام باشگاه‌های لندن و پاریس الف‌لام می‌گذاردـ خیال این‌که هیچ خواننده و بازیگر و آرتیست و ورزشکاری پایش را از دایره هنجارهای فرهنگی جامعه‌اش بیرون نگذارد و خودش را به قیافه «آن دیگران» درنیاورد، البته خیالی است باطل و خام. اما جامعه تربیت‌شده، جامعه‌ای نیست که این استثنائات را قی کند و بیرون بیندازد؛ بلکه آنان در کُر-آبِ خود غسل می‌دهد یا حل می‌کند. این جامعه موضوع را معضل نمی‌کند، بلکه از معضل موضوع می‌سازد تا درباره‌اش بیندیشد و حرف بزند و برای حل آن به نتیجه برسد. اگر قرار باشد با برهنه‌شدن یک بازیگر و «انگشت‌نما»شدن یک فوتبالیست و زیرآبی‌رفتن یک دیپلمات، چهارستون این بنای متجملی که به اسم فرهنگ و تمدن چندهزارساله بالا برده‌ایم و «نما»یش را با لعابی از شریعت رنگ زده‌ایم بلرزد، پس فایده آن عناوین پرطمطراق که به تاریخ و فرهنگ و آیین‌مان می‌بندیم، چیست؟

(پنج)

بازمی‌گردم به نقطه صفر این یادداشت. به این هشدار که اگر «نمایش» زشتی دست ما نیست، «تماشا»نکردنش که هست. چشم‌ها را باید شست و گاهی نه هیچ‌جور دیگر، که باید ندید و نباید دید.

به صلابت ایران کهن، به طراوت ایران جوان!

اگر بگذارند، آدم بلد است چیزهای قشنگ قشنگ بنویسد. از عشق. از دوستی. از محبت. از امید. از باران. (باران؟!) از هوا. (هوا؟!) از موسیقی. آخ... موسیقی!

آقای سالار عقیلی را که می‌شناسید؟ می‌شناسید. جوان اول موسیقی سنتی ایران. مشهور و محبوب. حنجره طلایی. شاد و خوش و نغمه‌زن. بلبل وطن. آفرین! آدم لذت می‌برد می‌بیند یک چنین جوان‌هایی داریم واقعا. کسانی که راه عارف قزوینی‌ها، نی‌داوودها، گل‌گلاب‌ها، وزیری‌ها، بنان‌ها و شجریان‌ها را ادامه بدهند. به‌به! حبذا! خب. سالار خان رفته بالای سن شاندیز. شاندیز را ما نمی‌دانیم کجاست مثلا. مشهد؟ بعله، مشهد. خب؛ اهل هنر می‌دانند که در مشهد کنسرت برگزار نمی‌شود. اهل مشهد هم می‌دانند لابد. چرا؟ نمی‌دانی چرا. کلا بعضی چیزها چرا ندارد، یا اگر هم دارد به ما ربطی ندارد. همین قدر می‌دانیم که استاد آواز ایران، جناب شجریان، در زادگاهش حق برگزاری کنسرت را ندارد. البته خوب که فکر می‌کنیم می‌بینیم استاد فعلا – یعنی مدت‌هاست - هیچ جای دیگر ایران هم حق برگزاری کنسرت ندارد. باز هم که می‌پرسید چرا! بگذریم. برگردیم سر مورد خواننده دل‌انگیز وطن. سالار موسیقی ایران (این صفت را مجری‌های بامزه تلویزیون به ایشان داده‌اند که بله، نوش جانش.)

خب، چی می‌گفتیم؟ ها. کنسرت مشهد جناب سالار عقیلی. شما فکر کنید یک خانمی هستید که نشسته‌اید روی سن سالن، دف گرفته‌اید دست‌تان، دارید دف می‌زنید. همین‌جوری سرخود پریده‌اید و آمده‌اید بالای سن؟ خیر. خودتان یا گروه‌تان مجوز ندارید؟ خیر. لباس‌تان نامناسب است؟ خیر. نکند بلد نیستید، دارید فالش می‌زنید؟ خیر. خب، پس با خیال راحت نشسته‌اید سازتان را می‌زنید. بعد یکهو می‌آیند به‌تان می‌گویند خانم شما لازم نکرده ساز بزنی. بفرما پایین. خوش اومدی. چه کار می‌کنید؟ می‌پرسید چرا؟ همین دیگر؛ مثل این که درست‌بشو نیستید. همین الان گفتیم که بعضی چیزها چرا ندارد. حالا چون خیلی اصرار دارید بعدا به‌تان می‌گوییم که «یکی از مسوولین» گفته این خانم ساز نزند. آیا مسوول در شاندیز چه کاری دارد؟ واضح است، آمده تا مسوولیتش را انجام بدهد. یعنی بیاید و بگوید این خانم نباید روی سن ساز بزند. خب، این که خیلی منطقی است. دیدید سوال‌تان چه بیخود و بیجا بود؟ پس هرّی! بفرمایید پایین.

حالا بیایید فکر کنید آن خانم نیستید، شوهر آن خانم هستید که از قضا اسم‌تان سالار عقیلی است. خواننده مشهور و محبوب و جوان و به‌به‌دار. نشسته‌اید روی سن، دارید چه‌چه آوازتان را می‌خوانید. همان ماجرا پیش می‌آید. چه کار می‌کنید؟ نکند صحنه را به نشانه اعتراض ترک می‌کنید؟ نکند بی‌تردید میکروفن را جلو می‌کشید و اعلام می‌کنید که این کار دلیلی ندارد، قانونی نیست و توهین‌آمیز است؟ نکند به خاطر حرمت موسیقی و احترام به همسرتان – و همه زنان هنرمند – کنسرت را لغو می‌کنید و از مردم می‌خواهید سالن را ترک کنند؟ نکند دست‌کم بلند می‌شوید و به آن مسوول بی‌نام و نشان اعتراض می‌کنید که اگر مشکلی دارد که هیچ‌کس دیگر توی آن سالن ندارد، بلند شود و بیرون برود؟ نه نه نه! شما سالار عقیلی هستید. فراموش نکنید که مردم پول داده‌اند و بلیط خریده‌اند. کاریش نمی‌شود کرد. گیرم کمی دلخور شده باشید، دلیل نمی‌شود که. می‌نشینید و آوازتان را ادامه می‌دهید. «بعله، بی‌خیال! خواهی که سخت و سست جهان بر تو بگذرد، سخت نگیر! حالا شب یه کادویی چیزی می‌خرم، می‌رم از دل خانمم درمیارم. بزن آقا، بزن بخونیم!»

حالا یک بار دیگر فکر کنید نه آن خانم هستید نه آن آقا. یکی از کسانی هستید که توی سالن نشسته‌اند. پول داده‌اند، بلیط خریده‌اند، آمده‌اند موسیقی سنتی بشنوند. آمده‌اند هنر را احترام کنند. به هنر و هنرمند قدر بگذارند و قدر ببینند. خب، جلوی چشم‌تان چنین اتفاقی می‌افتد. بی هیچ دلیل شرعی، عرفی، اخلاقی، عقلی و قانونی، می‌آیند یکی از نوازنده‌های گروه را بلند می‌کنند، می‌گویند هرّی! به‌ش می‌گویند تو لازم نیست دیگر ساز بزنی، به شما هم می‌گویند شما لازم نیست صدای این ساز را بشنوید و این خانم را روی صحنه ببینید. حالا بفرمایید از بقیه کنسرت لذت ببرید. چه می‌کنید؟

این ماجرا سه شب پیش – دوشنبه‌شب – واقعا اتفاق افتاده است. یک مسوولی واقعا لازم دیده که خانم نوازنده دیگر ننوازد. آقای خواننده واقعا لازم دیده بنشیند و به کنسرتش ادامه بدهد. تماشاچی‌ها واقعا لازم دیده‌اند باز هم بنشینند و از موسیقی سنتی‌شان لذت ببرند. همان‌جور که یک خواننده محبوب و مشهور دیگر که از قضای روزگار دکتر مملکت هم هست و خیلی هم برای دعوت به مجالس رسمی مطبوع و مقبول نظر بزرگان است، واقعا لازم دیده بود نوازنده‌های گروهش را پشت پارتیشن مخفی کند! یعنی روی سن یک سری پارتیشن بچیند که اعضای گروه پشتش قایم شوند تا خدای نکرده چشم کسی به سازهاشان نیفتد!

بیایید یک کاری کنیم: کم غر بزنیم. یعنی اصلا نزنیم. بیایید نگوییم ای وای که کار فرهنگی در این مملکت فلان است و بهمان. نگوییم آخ آخ متاسفانه شان هنر و هنرمند چنین است و چنان. اصلا بیایید یک کار خیلی قشنگ کنیم؛ بنشینیم توی خانه، کنترل را بگیریم دست‌مان، بین شبکه‌های مختلف صدا و سیمای ملی بچرخیم و موسیقی گوش بدهیم. آنجا هم بیست سالی می‌شود هیچ سازی نشان داده نشده و هیچ نوازنده‌ای – خانم یا آقا - بر صفحه‌اش ظاهر نشده است. اما دست‌کم به یاد نداریم وسط یک برنامه، آمده باشند به یکی گفته باشند خانم! آقا! شما بفرما، هرّی!